گاید سوپاپ هوا (Intake Valve Guide) برای لیفتراک کوماتسو FD30 است. این قطعه، استوانه‌ای کوچک اما بسیار دقیق است که در سرسیلندر نصب می‌شود و وظیفه آن هدایت حرکت خطی و عمودی سوپاپ هوا، حفظ هم‌راستایی آن با سیت (نشیمنگاه سوپاپ) و کمک به انتقال حرارت از ساق سوپاپ به سرسیلندر است.

خرابی یا گشاد شدن گاید سوپاپ می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند مصرف روغن (روغن‌سوزی)، دود آبی از اگزوز، افت کمپرس و عملکرد نامناسب موتور شود.

1. شناسایی دقیق موتور (مرحله تکراری اما حیاتی)

مثل همیشه، برای قطعات دقیق موتور، ابتدا باید مدل موتور لیفتراک FD30 خود را مشخص کنید. این مدل‌ها به هیچ وجه قطعات مشترکی در بخش سرسیلندر ندارند.

1. موتور کوماتسو 4D95L: رایج‌ترین موتور کوماتسو روی این سری.
2. موتور کوماتسو 4D94E: مدل دیگر کوماتسو.
3. موتور ایسوزو C240 (Isuzu C240): موتور بسیار متداول ساخت ایسوزو.

روش تشخیص: به پلاک مشخصات روی بلوک سیلندر مراجعه کنید. این قطعی‌ترین راه است.

در ادامه، مشخصات فنی و پارت نامبر گاید سوپاپ هوا را برای هر یک از این موتورها ارائه می‌دهم.

2. تفاوت گاید سوپاپ هوا و دود (Intake vs. Exhaust)

در بسیاری از موتورها، گاید سوپاپ‌های هوا و دود از نظر ابعاد و گاهی جنس با یکدیگر متفاوت هستند.

• گاید سوپاپ دود (Exhaust Valve Guide): معمولاً از آلیاژ مقاوم‌تری به حرارت ساخته می‌شود (مانند برنز یا چدن آلیاژی خاص) زیرا با گازهای داغ خروجی در تماس مستقیم است.
• گاید سوپاپ هوا (Intake Valve Guide): شرایط کاری خنک‌تری دارد و معمولاً از چدن خاکستری با کیفیت ساخته می‌شود.

مهم: هنگام خرید، حتماً مشخص کنید که “گاید سوپاپ هوا” را نیاز دارید. گرچه در برخی موتورها ممکن است یکسان باشند، اما در اکثر موارد متفاوت هستند و استفاده اشتباه از آن‌ها باعث خرابی زودرس می‌شود.

3. پارت نامبر و مشخصات بر اساس مدل موتور

الف) برای موتور کوماتسو 4D95L:

• نام قطعه: GUIDE, VALVE (Intake)
• تعداد مورد نیاز: 4 عدد (یک عدد برای هر سیلندر)
• پارت نامبر اصلی و رایج: $$6204-11-1330$$
• نکته: در موتور 4D95L، گاید سوپاپ هوا و دود یکسان هستند. یعنی پارت نامبر گاید سوپاپ دود نیز همین $$6204-11-1330$$ است. این موضوع کار را ساده‌تر می‌کند، اما همیشه بهتر است با فروشنده چک کنید. شما برای بخش هوا به 4 عدد از این قطعه نیاز دارید.

ب) برای موتور کوماتسو 4D94E:

• نام قطعه: GUIDE, VALVE (Intake)
• تعداد مورد نیاز: 4 عدد
• پارت نامبر اصلی و رایج: $$6140-11-1331$$
• گاید سوپاپ دود (Exhaust): برای این موتور، گاید دود پارت نامبر متفاوتی دارد: $$6140-11-1341$$. این نشان می‌دهد که جنس یا ابعاد آن‌ها متفاوت است و نباید به جای یکدیگر استفاده شوند.

ج) برای موتور ایسوزو C240:

• نام قطعه: GUIDE; VALVE, INLET
• تعداد مورد نیاز: 4 عدد
• پارت نامبر اصلی و رایج: $$8-94115-303-0$$
• نکته مهم: در موتور C240 نیز گاید سوپاپ هوا و دود متفاوت هستند.
• گاید سوپاپ هوا (Intake): $$8-94115-303-0$$
• گاید سوپاپ دود (Exhaust): $$8-94115-302-0$$
• همانطور که می‌بینید، شماره فنی‌ها بسیار شبیه هستند و باید در هنگام سفارش دقت زیادی به خرج دهید.

4. نکات فنی، نصب و تعویض (بسیار مهم)

تعویض گاید سوپاپ یک کار تخصصی است و باید توسط تراشکار سرسیلندر انجام شود.

1. خارج کردن گاید قدیمی: گاید قدیمی با استفاده از پرس و ابزار مخصوص (سنبه) از سرسیلندر خارج می‌شود. این کار نباید با ضربه چکش انجام شود زیرا ریسک ترک خوردن سرسیلندر وجود دارد.
2. بررسی محل نصب: تراشکار باید قطر سوراخ گاید در سرسیلندر را اندازه‌گیری کند تا مطمئن شود گشاد نشده باشد.
3. نصب گاید جدید:

• گاید جدید معمولاً قبل از نصب سرد می‌شود (مثلاً در فریزر یا نیتروژن مایع) تا کمی منقبض شود.
• سرسیلندر نیز ممکن است کمی گرم شود تا منبسط گردد.
• این اختلاف دما باعث می‌شود گاید با فشار کمتری جا برود و تنش کمتری به سرسیلندر وارد شود.

4. برقو زدن (Reaming): مهم‌ترین مرحله! پس از نصب، قطر داخلی گاید جدید به دلیل فشار نصب، کمی تنگ می‌شود. تراشکار باید با استفاده از ابزار دقیقی به نام برقو (Reamer)، قطر داخلی گاید را به اندازه استاندارد و دقیق برساند تا ساق سوپاپ لقی (Clearance) مناسبی در داخل آن داشته باشد.

• لقی کم: باعث گیر کردن سوپاپ و داغ شدن بیش از حد آن می‌شود.
• لقی زیاد: باعث نشت روغن و از بین رفتن فایده تعویض گاید می‌شود.

5. آب‌بندی سیت سوپاپ (Valve Seat Grinding): پس از تعویض گاید، هم‌راستایی سوپاپ با سیت به هم می‌خورد. بنابراین، همیشه باید سیت سوپاپ‌ها نیز مجدداً سنگ زده و با سوپاپ آب‌بندی شوند (فیلرگیری).

خلاصه برای سفارش

1. شناسایی موتور: (مثلاً کوماتسو 4D94E)
2. مشخص کردن قطعه: “4 عدد گاید سوپاپ هوا برای موتور کوماتسو 4D94E می‌خواهم.”
3. ارائه پارت نامبر: “شماره فنی آن $$6140-11-1331$$ است.”
4. انتخاب برند:

• اصلی (Genuine): بهترین گزینه.
• برندهای معتبر Aftermarket: برندهای ژاپنی مانند Dokuro (دوکورو) یا Fuji (فوجی) تولیدکنندگان تخصصی قطعات سرسیلندر هستند و کیفیت فوق‌العاده‌ای دارند.

با این اطلاعات دقیق، می‌توانید قطعه صحیح را تهیه کرده و فرآیند تعمیر سرسیلندر لیفتراک خود را به درستی پیش ببرید.