شفت عقب پمپ هیدرولیک K3V112 – 13T SKS

عالی! انتخاب شما به یکی از پرکاربردترین و شناخته‌شده‌ترین پمپ‌های پیستونی محوری در دنیای ماشین‌آلات سنگین، یعنی **Kawasaki K3V112**، اشاره دارد. عبارت “شفت عقب” در این مدل، مفهومی بسیار خاص و کلیدی دارد. بیایید به صورت کاملاً فنی و دقیق این قطعه را تحلیل کنیم.

—شفت عقب پمپ هیدرولیک K3V112 – 13T SKS

### **تحلیل فنی شافت عقب (Rear Shaft) پمپ هیدرولیک K3V112-13T SKS**

پمپ هیدرولیک **K3V112** یک پمپ **پیستونی محوری دبی متغیر دوگانه (Tandem Variable Displacement Axial Piston Pump)** است. این یعنی دو پمپ پیستونی کامل (که به آنها پمپ جلو و پمپ عقب می‌گوییم) در یک پوسته قرار دارند و توسط یک شافت ورودی مشترک به حرکت در می‌آیند.

**”شافت عقب”** در این پمپ، به معنای شافت ورودی پمپ دوم (پمپ عقب) است که نیرو را از پمپ اول (پمپ جلو) دریافت می‌کند.

#### **۱. شناسایی و کدگشایی مدل: K3V112-13T SKS**

* **K3V:** کد سری پمپ‌های پیستونی محوری کاوازاکی (Kawasaki Series 3 Variable).
* **112:** حجم جابجایی هر پمپ بر حسب سی‌سی بر دور ($112 \text{ cc/rev}$). یعنی با هر دور چرخش کامل، هر کدام از پمپ‌ها (جلو و عقب) می‌توانند $112$ سی‌سی روغن را جابجا کنند.
* **-13T:** این بخش مشخصات **شافت عقب** را تعریف می‌کند.
* **13:** تعداد دندانه (خار) شافت. این مهم‌ترین مشخصه فنی این قطعه است.
* **T:** نشان‌دهنده نوع دندانه یا استاندارد آن است. در اینجا “T” مخفف **Tooth** (دندانه) است و به فرم خاص دندانه‌ها (اغلب از نوع اینوولوت – Involute Spline) اشاره دارد.
* **SKS:** این کد معمولاً به سازنده ماشین (OEM) یا یک مشخصه خاص کنترلی یا پورتی اشاره دارد. SKS غالباً با ماشین‌آلات برند **Kobelco** مرتبط است (مانند مدل SK200 یا SK210). این کد برای اطمینان از تطابق دقیق پمپ با سیستم هیدرولیک آن ماشین حیاتی است.

**بنابراین، “شافت عقب K3V112 – 13T SKS” یک شافت رابط با ۱۳ دندانه است که در پمپ‌های کاوازاکی نصب شده روی ماشین‌آلات کوماتسو (و برخی برندهای دیگر) استفاده می‌شود.**

#### **۲. ساختار و موقعیت شافت عقب**شفت عقب پمپ هیدرولیک K3V112 – 13T SKS

تصور کنید پمپ K3V112 از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

1. **پمپ جلو (Front Pump):** این بخش مستقیماً به موتور دیزل متصل می‌شود. دارای یک **شافت ورودی اصلی (Main Input Shaft)** است که نیرو را از موتور می‌گیرد.
2. **پمپ عقب (Rear Pump):** این بخش در انتهای پمپ قرار دارد و نیاز دارد که نیروی چرخشی را از پمپ جلو بگیرد.

**شافت عقب (Rear Shaft)** دقیقاً همین وظیفه انتقال نیرو را بر عهده دارد:

* **یک قطعه مستقل است:** این شافت یک قطعه جداگانه است و جزئی از روتاری گروپ (سیلندر، پیستون‌ها و …) نیست.
* **موقعیت:** این شافت در مرکز **روتاری گروپ پمپ عقب** قرار می‌گیرد.
* **نحوه اتصال:**
* **سر جلویی شافت:** این سر دارای هزارخاری داخلی (Internal Spline) است و روی انتهای **شافت ورودی اصلی** که از مرکز روتاری گروپ پمپ جلو بیرون زده، می‌نشیند.
* **بدنه اصلی شافت:** بدنه این شافت خود دارای هزارخاری خارجی (External Spline) است. این هزارخاری‌ها با هزارخاری داخلی **بلوک سیلندر (Cylinder Block)** پمپ عقب درگیر می‌شوند.

**فرایند انتقال نیرو به این صورت است:**
موتور $\rightarrow$ شافت ورودی اصلی $\rightarrow$ بلوک سیلندر پمپ جلو $\rightarrow$ انتهای شافت ورودی اصلی $\rightarrow$ **شافت عقب (13T)** $\rightarrow$ بلوک سیلندر پمپ عقب.

#### **۳. دلایل و علائم خرابی شافت عقب (13T)**

خرابی این قطعه نسبتاً شایع است و معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهد:

1. **خوردگی و سایش هزارخاری (Spline Wear):**
* **شایع‌ترین علت:** این اتفاق به مرور زمان و تحت بارهای سنگین و شوک‌های هیدرولیکی رخ می‌دهد. لبه‌های تیز دندانه‌ها (چه داخلی و چه خارجی) ساییده شده و گرد می‌شوند.
* **علامت:** با شروع سایش، یک **صدای “تق تق” یا “تقه”** از داخل پمپ شنیده می‌شود، مخصوصاً زمانی که اپراتور به طور ناگهانی یک اهرم را حرکت می‌دهد (مثلاً هنگام خالی کردن باکت پر). این صدا به دلیل لقی (Backlash) ایجاد شده بین دندانه‌هاست.

2. **بریدن یا هرز شدن کامل (Stripping):**
* **علت:** اگر سایش اولیه نادیده گرفته شود، در نهایت دندانه‌ها به قدری ضعیف می‌شوند که زیر بار سنگین کاملاً هرز شده یا می‌بُرند.
* **علامت:** **از کار افتادن ناگهانی تمام عملکردهای مربوط به پمپ عقب.** برای مثال، در یک بیل مکانیکی، ممکن است حرکت استیک (دکل وسط) و گردان (Swing) که توسط پمپ عقب تغذیه می‌شوند، به طور کامل متوقف شوند، در حالی که حرکت بوم (دکل اصلی) و باکت که از پمپ جلو تغذیه می‌شوند، هنوز کار می‌کنندشفت عقب پمپ هیدرولیک K3V112 – 13T SKS

3. **شکستگی ناشی از قفل شدن پمپ:**
* **علت:** اگر قطعه‌ای شکسته (مانند تکه‌ای از پیستون یا کفشک) در داخل روتاری گروپ پمپ عقب گیر کند و آن را قفل کند، نیروی عظیم چرخشی که از پمپ جلو می‌آید، باعث بریدن شافت عقب در ضعیف‌ترین نقطه‌اش می‌شود.
* **علامت:** توقف ناگهانی عملکردهای پمپ عقب همراه با یک صدای شدید و احتمالاً قفل شدن موتور.

#### **۴. نکات مهم در هنگام تعویض**

* **بازرسی کامل:** هنگام تعویض شافت عقب 13T، **حتماً** باید قطعاتی که با آن درگیر هستند نیز بازرسی شوند:
* **هزارخاری انتهای شافت ورودی اصلی:** باید سالم و بدون خوردگی باشد.
* **هزارخاری داخل بلوک سیلندر پمپ عقب:** باید تیز و بدون سایش باشد.
* **اگر هر یک از این دو قطعه نیز ساییده شده باشند، تعویض تنها شافت عقب، یک راه حل موقتی است و قطعه جدید به زودی دوباره خراب خواهد شد.**

* **کیفیت قطعه:** شافت عقب یک قطعه تحت تنش بسیار بالاست. باید از فولاد آلیاژی با کیفیت بالا ساخته شده و به دقت سخت‌کاری شده باشد. استفاده از قطعات یدکی افترمارکت معتبر (مانند برندهای کره‌ای یا اروپایی) که استانداردهای کاوازاکی را رعایت می‌کنند، ضروری است.

* **روانکاری هنگام مونتاژ:** قبل از نصب، تمام سطوح هزارخاری باید با گریس مناسب یا روغن هیدرولیک تمیز روانکاری شوند تا مونتاژ راحت‌تر انجام شده و از سایش اولیه جلوگیری شود.

**نتیجه‌گیری:**
شافت عقب 13T در پمپ K3V112 یک قطعه حیاتی برای انتقال نیرو به پمپ دوم است. خرابی آن با علائم صوتی مشخصی شروع شده و به قطع عملکرد بخشی از ماشین منجر می‌شود. تعویض آن نیازمند بازرسی دقیق قطعات مرتبط (شافت اصلی و بلوک سیلندر) برای اطمینان از یک تعمیر پایدار و طولانی‌مدت است.شفت عقب پمپ هیدرولیک K3V112 – 13T SKS