“سنسور پمپ گازوئیل (G-Sensor)” برای دامپتراک کوماتسو HD325-7 بسیار دقیق و فنی است و به یکی از مهم‌ترین سنسورهای سیستم مدیریت موتور این ماشین اشاره دارد.سنسور پمپ گازوییل (جی سنسور) دامتراک کوماتسو HD325-7

اجازه دهید به طور کامل این سنسور، عملکرد، محل قرارگیری، علائم خرابی و شماره فنی آن را برای شما تشریح کنم.

۱. شناسایی سنسور صحیح: G-Sensor (سنسور دور موتور)

عبارت “سنسور پمپ گازوئیل” می‌تواند کمی گمراه‌کننده باشد. در دامپتراک HD325-7 که مجهز به موتور Komatsu SAA6D140E-5 با سیستم سوخت‌رسانی پیشرفته HPCR (High-Pressure Common Rail) است، دو سنسور حیاتی روی پمپ انژکتور فشار قوی قرار دارند که یکی از آن‌ها با نام G-Sensor شناخته می‌شود.

• G-Sensor (Engine Speed Sensor): این سنسور، سنسور اصلی دور موتور (Engine Speed Sensor) است. نام “G” از سیگنال پالسی که تولید می‌کند (G-Signal) گرفته شده است. این سنسور موقعیت و سرعت چرخش دنده‌های داخل پمپ انژکتور را می‌خواند. از آنجایی که پمپ انژکتور مستقیماً با میل‌لنگ موتور در ارتباط است، اطلاعات این سنسور معادل اطلاعات دور موتور (RPM) است.
• Ne-Sensor (Crankshaft Position Sensor): معمولاً یک سنسور دیگر به نام Ne-Sensor نیز وجود دارد که به عنوان سنسور پشتیبان یا سنسور موقعیت میل‌لنگ (Crankshaft Position Sensor) عمل می‌کند و سیگنال‌های دقیق‌تری برای تعیین موقعیت پیستون‌ها تولید می‌کند.

بنابراین، منظور از “جی سنسور”، سنسور اصلی دور موتور است که روی بدنه پمپ انژکتور فشار قوی نصب شده است.

۲. محل دقیق و عملکرد G-Sensor در HD325-7

محل قرارگیری:سنسور پمپ گازوییل (جی سنسور) دامتراک کوماتسو HD325-7

سنسور G بر روی بدنه پمپ انژکتور فشار قوی (HPCR Supply Pump) نصب می‌شود. این پمپ معمولاً در کنار بلوک سیلندر موتور قرار دارد و توسط چرخ‌دنده‌های تایم موتور به حرکت در می‌آید. شما می‌توانید با دنبال کردن لوله‌های فشار قوی سوخت که به سمت ریل مشترک (Common Rail) می‌روند، این پمپ را پیدا کنید. G-Sensor یکی از دو کانکتور الکتریکی متصل به این پمپ است.

<p style=“text-align: center;”>

<img src=“https://i.imgur.com/uG9X1W0.png” alt=“محل قرارگیری سنسور G و Ne روی پمپ انژکتور HPCR” width=“700”>

<br>

<em>تصویر ۱: دیاگرام شماتیک پمپ انژکتور فشار قوی (Supply Pump) در موتور SAA6D140E-5. محل نصب G-Sensor و سنسور پشتیبان Ne-Sensor به وضوح مشخص است.</em>

</p>

عملکرد فنی:

سنسور G از نوع القایی (Inductive Sensor) یا اثر هال (Hall Effect) است. در داخل پمپ انژکتور، یک چرخ‌دنده هدف (Target Gear) با دندانه‌های مشخص وجود دارد.

1. هنگامی که موتور می‌چرخد، این چرخ‌دنده نیز همراه با آن می‌چرخد.
2. با عبور هر دندانه از مقابل نوک سنسور، میدان مغناطیسی سنسور تغییر می‌کند.
3. این تغییر میدان مغناطیسی یک سیگنال ولتاژ پالسی (سیگنال AC یا دیجیتال مربعی) تولید می‌کند.
4. کامپیوتر موتور (ECM/ECU) این پالس‌ها را دریافت کرده و با شمارش تعداد پالس‌ها در واحد زمان، سرعت دقیق موتور (RPM) را محاسبه می‌کند.
5. همچنین با شناسایی یک دندانه حذف شده یا یک الگوی خاص روی چرخ‌دنده، ECM موقعیت تقریبی میل‌لنگ (و در نتیجه زمان‌بندی احتراق) را تشخیص می‌دهد.

این اطلاعات برای ECM حیاتی است تا بتواند پارامترهای زیر را کنترل کند:

• زمان‌بندی پاشش سوخت (Injection Timing): تعیین لحظه دقیق پاشش سوخت در هر سیلندر.
• مقدار پاشش سوخت (Injection Quantity): تنظیم میزان سوخت مورد نیاز بر اساس بار و دور موتور.
• فشار ریل سوخت (Rail Pressure): کنترل فشار داخل ریل مشترک.

۳. شماره فنی (Part Number) سنسور G

برای موتور Komatsu SAA6D140E-5 که روی دامپتراک HD325-7 نصب است، شماره فنی سنسور G (و سنسور Ne که معمولاً مشابه است) به شرح زیر می‌باشد:سنسور پمپ گازوییل (جی سنسور) دامتراک کوماتسو HD325-7

• شماره فنی اصلی کوماتسو: 6217-81-9201
• شماره فنی جایگزین/قدیمی: 6217-81-9200

توصیه مهم: این دو سنسور (G و Ne) اغلب از نظر فیزیکی و شماره فنی یکسان هستند اما در کاتالوگ قطعات ممکن است با نام‌های “Sensor, Speed” یا “Sensor, G” مشخص شوند. همیشه قبل از سفارش، شماره سریال دستگاه خود را با کاتالوگ قطعات تطبیق دهید.

<p style=“text-align: center;”>

<img src=“https://i.imgur.com/gK1Xk8i.jpeg” alt=“تصویر واقعی سنسور دور موتور کوماتسو” width=“400”>

<br>

<em>تصویر ۲: نمونه‌ای از سنسور دور موتور مورد استفاده در موتورهای کوماتسو با پارت نامبر 6217-81-9201.</em>

</p>

۴. علائم خرابی G-Sensor

خرابی این سنسور به دلیل اهمیت فوق‌العاده آن، معمولاً باعث بروز مشکلات جدی و واضح در عملکرد موتور می‌شود:

1. روشن نشدن موتور (Engine Crank, No Start):

• این شایع‌ترین علامت است. اگر ECM هیچ سیگنالی از G-Sensor دریافت نکند، نمی‌داند که موتور در حال چرخش است و در نتیجه فرمان پاشش سوخت را صادر نمی‌کند. موتور استارت می‌خورد اما روشن نمی‌شود.

2. خاموش شدن ناگهانی موتور در حین کار:

• اگر سنسور در حین کار به طور ناگهانی قطع شود یا سیگنال نویزدار ارسال کند، ECM اطلاعات حیاتی خود را از دست داده و برای جلوگیری از آسیب، موتور را خاموش می‌کند.

3. بد کار کردن شدید موتور (Rough Running) و ریپ زدن:

• یک سیگنال ضعیف، متناوب یا نویزدار می‌تواند باعث شود ECM زمان‌بندی یا مقدار پاشش را به اشتباه محاسبه کند. این امر منجر به احتراق ناقص، لرزش شدید و کاهش شدید قدرت می‌شود.

4. کاهش قدرت موتور و فعال شدن حالت اضطراری (Limp Mode):

• در صورت بروز خطا در G-Sensor، ECM معمولاً به سیگنال سنسور پشتیبان (Ne-Sensor) سوئیچ می‌کند. با این حال، برای ایمنی، قدرت موتور را به شدت محدود می‌کند تا اپراتور بتواند دستگاه را به یک محل امن منتقل کند.

5. ثبت کد خطا در مانیتور:

• خرابی این سنسور بلافاصله یک کد خطا (Fault Code) در سیستم عیب‌یابی دستگاه ثبت می‌کند. کدهای خطای رایج مربوط به این سنسور عبارتند از:
• E15 یا CA157: خطای فشار ریل سوخت (که می‌تواند ثانویه به خطای سنسور دور موتور باشد).
• CA227: خطای سنسور دور موتور (G-Sensor) – ولتاژ بالا.
• CA234: خطای سنسور دور موتور (G-Sensor) – سرعت بیش از حد.
• CA451, CA452: خطاهای مربوط به سیگنال سنسور G.
• CA731: خطای فاز بین سنسور G و Ne.

۵. نحوه عیب‌یابی و تعویض

• بررسی کد خطا: اولین قدم همیشه بررسی کدهای خطای ثبت شده در مانیتور دستگاه است.
• بررسی اتصالات: کانکتور سنسور و دسته سیم آن را برای هرگونه قطعی، خوردگی یا آسیب فیزیکی بررسی کنید.
• تست مقاومت: می‌توان مقاومت داخلی سنسور را با یک مولتی‌متر اندازه‌گیری کرد و با مقادیر استاندارد ذکر شده در دفترچه راهنمای تعمیرات مقایسه نمود (معمولاً در محدوده $800\text{ to }1500\text{ ohms}$ برای سنسورهای القایی).
• تست سیگنال خروجی: با استفاده از اسیلوسکوپ می‌توان سیگنال تولیدی سنسور را هنگام استارت زدن مشاهده کرد تا از سلامت آن اطمینان حاصل شود.
• تعویض: تعویض سنسور نسبتاً ساده است. کافیست کانکتور را جدا کرده و پیچ نگهدارنده آن را باز کنید. سنسور را بیرون کشیده و سنسور جدید را جایگزین کنید. فاصله هوایی (Air Gap) بین نوک سنسور و چرخ‌دنده هدف بسیار مهم است و معمولاً توسط خود سنسور تنظیم می‌شود، اما بررسی آن طبق دستورالعمل کارخانه توصیه می‌شود.

خلاصه:

G-Sensor یا سنسور دور موتور در دامپتراک HD325-7، قطعه‌ای حیاتی برای عملکرد صحیح موتور است. خرابی آن مستقیماً منجر به روشن نشدن یا خاموش شدن ناگهانی موتور می‌شود. با شناسایی صحیح قطعه با شماره فنی 6217-81-9201 و توجه به کدهای خطا، می‌توان به سرعت مشکل را تشخیص داده و رفع نمود.سنسور پمپ گازوییل (جی سنسور) دامتراک کوماتسو HD325-7