“دنده گردون بیل مکانیکی هیوندای R330-9” به یکی از بزرگترین، گران‌قیمت‌ترین و حیاتی‌ترین قطعات این دستگاه سنگین اشاره دارد. دنده گردون یا “Slewing Ring Bearing” در واقع مفصل اصلی بین شاسی (بخش پایینی) و اتاقک (بخش بالایی) بیل مکانیکی است و عملکرد صحیح آن برای عملیات حفاری و جابجایی ضروری است.دنده گردون بیل مکانیکی هیوندای R330-9
در ادامه، برگه اطلاعات فنی جامع و کاملی برای این قطعه، به همراه نکات کلیدی در مورد عملکرد، خرابی و نگهداری آن ارائه می‌شود.
برگه مشخصات فنی محصول: دنده گردون (Slewing Ring Bearing)
دستگاه: بیل مکانیکی چرخ زنجیری (Crawler Excavator)
برند: هیوندای (Hyundai)
مدل: R330LC-9 (و سری‌های مشابه مانند R330LC-9S, R330LC-9SH)
موقعیت: بین فریم اصلی (Under-carriage) و فریم گردان (Upper-structure / Superstructure).
نام‌های دیگر: دنده چرخ، دنده بزرگ، بلبرینگ گردان، بلبرینگ چهارنقطه تماس، Turntable Bearing, Swing Circle, Swing Gear.
۱. معرفی و عملکرد قطعه
دنده گردون یک بلبرینگ غول‌پیکر و بسیار دقیق است که سه وظیفه اصلی و حیاتی را به طور همزمان انجام می‌دهد:
- اتصال سازه‌ای: این قطعه بدنه بالایی (شامل اتاق، موتور، دکل و بازو) را به شاسی زنجیر متصل کرده و تمام نیروهای وارده مانند وزن بدنه، نیروی حفاری، نیروی بلند کردن بار و نیروهای دینامیکی را تحمل می‌کند.
- تحمل بار: این بلبرینگ قادر است بارهای محوری (Axial Load – وزن عمودی)، بارهای شعاعی (Radial Load – نیروهای جانبی) و گشتاور خمشی (Tilting Moment) را به صورت همزمان تحمل کند. این ویژگی منحصر به فرد، آن را از بلبرینگ‌های معمولی متمایز می‌کند.
- فراهم کردن قابلیت چرخش: این قطعه دارای دندانه‌های داخلی (Internal Gear) است که با پینیون موتور گردان (Swing Motor Pinion) درگیر می‌شود. این درگیری به کل بدنه بالایی اجازه می‌دهد تا به صورت ۳۶۰ درجه و روان، نسبت به شاسی بچرخد.
۲. شماره فنی (Part Number) و مشخصات کلیدی
شماره فنی قطعه اصلی (OEM) برای این مدل بسیار مهم است، زیرا قطعات افترمارکت باکیفیت نیز بر اساس همین کدها ساخته می‌شوند.
- شماره فنی اصلی هیوندای (Hyundai OEM Part Number): 81N9-01021
- کدهای جایگزین و قدیمی‌تر: 81N9-01020
مشخصات فیزیکی و ابعادی کلیدی برای شناسایی و سفارش:
- نوع دنده: دنده داخلی (Internal Gear)دنده گردون بیل مکانیکی هیوندای R330-9
- تعداد دندانه‌ها (Teeth Count): 114 عدد
- مدول دنده (Module): 16
- تعداد سوراخ‌های فریم بالا (Outer Ring Holes): 36 عدد
- تعداد سوراخ‌های فریم پایین (Inner Ring Holes): 40 عدد
- قطر خارجی (Outer Diameter): تقریباً 1494 میلی‌متر (mm)
- قطر داخلی (Inner Diameter): تقریباً 1174 میلی‌متر (mm)
- ارتفاع کلی (Overall Height): تقریباً 120 میلی‌متر (mm)
- وزن: حدود 450 تا 500 کیلوگرم
- نوع بلبرینگ: بلبرینگ چهار نقطه تماس (Four-Point Contact Ball Bearing)
نکته بسیار مهم: این ابعاد و تعداد سوراخ‌ها پارامترهای اصلی برای تطبیق قطعه هستند. هرگونه مغایرت جزئی می‌تواند نصب قطعه را غیرممکن سازد.
۳. دلایل خرابی و علائم هشدار دهنده
خرابی دنده گردون معمولاً به کندی اتفاق می‌افتد و علائم هشداردهنده‌ای دارد که توجه به آن‌ها می‌تواند از هزینه‌های بسیار سنگین‌تر جلوگیری کند.
-
ایجاد لقی بیش از حد بین اتاق و شاسی (Play/Clearance):
-
علامت: هنگام شروع یا توقف چرخش، اتاقک یک “تکان” یا “ضربه” محسوس دارد. یا وقتی بار سنگینی بلند می‌شود، اتاقک به یک سمت کج می‌شود.
-
تست: یک نفر اپراتور بوم را کاملاً باز کرده و نوک باکت را روی زمین قرار دهد و به آن فشار بیاورد. نفر دوم باید فاصله بین دو رینگ داخلی و خارجی دنده گردون را مشاهده کند. هرگونه بازی یا بلند شدن غیرعادی، نشانه لقی است.
-
صدای غیرعادی هنگام چرخش:
-
علامت: شنیدن صدای “تق تق”، “خرد شدن”، “سایش” یا “جیر جیر” مداوم از ناحیه دنده گردون هنگام چرخش. این صدا می‌تواند ناشی از خرابی ساچمه‌ها (Balls) یا مسیر حرکت آن‌ها (Raceway) باشد.
-
سفت شدن یا گیر کردن حرکت گردان:
-
علامت: موتور گردان برای چرخاندن اتاقک زور زیادی مصرف می‌کند یا چرخش در نقاط خاصی گیر می‌کند و روان نیست. این می‌تواند به دلیل ورود آلودگی یا تغییر شکل مسیر ساچمه‌ها باشد.
-
نشت گریس از آب‌بندها (Seals):
-
علامت: نشت بیش از حد گریس از بین دو رینگ، نشان‌دهنده خرابی آب‌بندها است. این امر باعث ورود آب، خاک و سایر آلاینده‌ها به داخل بلبرینگ شده و خرابی را تسریع می‌کند.دنده گردون بیل مکانیکی هیوندای R330-9
-
وجود براده فلز در گریس:
-
علامت: هنگام گریس‌کاری، اگر گریس قدیمی که بیرون می‌زند حاوی براده‌های فلزی براق باشد، این یک نشانه قطعی از سایش شدید و تخریب داخلی قطعه است.
علل اصلی خرابی:
- گریس‌کاری نامناسب: مهم‌ترین علت! کمبود گریس، استفاده از گریس نامناسب، یا فواصل زمانی طولانی بین گریس‌کاری باعث سایش فاجعه‌بار ساچمه‌ها و مسیرشان می‌شود.
- اضافه بار (Overloading): کار کردن مداوم خارج از ظرفیت مجاز دستگاه، فشار و گشتاور خمشی بیش از حدی به بلبرینگ وارد می‌کند.
- خرابی آب‌بندها: ورود آلودگی به داخل بلبرینگ مانند آب و خاک، به سرعت گریس را تخریب کرده و باعث سایش شدید می‌شود.
- شل بودن پیچ‌ها: اگر پیچ‌های اتصال دنده گردون به شاسی یا اتاق شل باشند، تمام بار روی تعداد محدودی از پیچ‌ها و بخش کوچکی از بلبرینگ متمرکز شده و باعث خرابی زودرس می‌شود.
- کار در شیب‌های تند: کار مداوم در شیب‌های زیاد، بار نامتقارنی به دنده گردون وارد می‌کند.
- پایان عمر مفید قطعه: پس از هزاران ساعت کار، خستگی فلز امری طبیعی است.
۴. نگهداری و سرویس
- گریس‌کاری منظم: طبق دستورالعمل هیوندای (معمولاً هر 250 ساعت کارکرد)، گریس‌پمپ را به گریس‌خورهای مشخص روی دنده گردون متصل کرده و تا زمانی که گریس تمیز از آب‌بندها بیرون بزند، به آرامی گریس تزریق کنید. اپراتور باید همزمان دستگاه را به آرامی بچرخاند تا گریس به طور یکنواخت پخش شود. باید از گریس EP2 (Extreme Pressure) با کیفیت بالا استفاده شود.
- بررسی و آچارکشی پیچ‌ها: به صورت دوره‌ای (مثلاً هر 1000 ساعت) گشتاور (تورک) پیچ‌های دنده گردون را با استفاده از تورک‌متر بررسی و در صورت نیاز آن‌ها را به مقدار توصیه شده توسط کارخانه سفت کنید.
- تمیز نگه داشتن: اطراف دنده گردون را تا حد امکان تمیز نگه دارید تا از تجمع گل و لای و آسیب به آب‌بندها جلوگیری شود.
- بررسی دوره‌ای لقی: تست لقی را به صورت منظم انجام دهید تا از وضعیت بلبرینگ مطلع شوید.
نتیجه‌گیری:
دنده گردون بیل هیوندای R330-9 با شماره فنی 81N9-01021، قطعه‌ای با 114 دندانه داخلی است که عملکرد چرخشی دستگاه را ممکن می‌سازد. خرابی آن با علائمی چون لقی، صدای غیرعادی و نشت گریس مشخص می‌شود. مهم‌ترین عامل در طول عمر این قطعه گران‌قیمت، گریس‌کاری منظم و صحیح و بازرسی دوره‌ای پیچ‌ها و لقی آن است. تعویض این قطعه یک عملیات تخصصی، زمان‌بر و پرهزینه است که نیازمند تجهیزات بالابری سنگین و دانش فنی بالاست.دنده گردون بیل مکانیکی هیوندای R330-9
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.