لودر کاترپیلار 988B یک غول واقعی و یکی از موفق‌ترین و بادوام‌ترین لودرهای سنگین ساخته شده در تاریخ است. به دلیل عمر طولانی این مدل (تولید از حدود 1978 تا 1996)، سیستم‌های آن بسیار مستحکم و مکانیکی طراحی شده‌اند.

درخواست شما در مورد “اویل پمپ” (Oil Pump) است. نکته بسیار مهم این است که لودر 988B مانند هر ماشین سنگین دیگری، دارای چندین اویل پمپ مختلف است که هر کدام وظیفه مشخصی در یک سیستم مجزا دارند. برای ارائه دقیق‌ترین اطلاعات، باید مشخص کنیم منظور شما کدام پمپ است.

در ادامه، یک تحلیل فنی کامل از مهم‌ترین و اصلی‌ترین اویل پمپ، یعنی پمپ روغن موتور (Engine Oil Pump) ارائه می‌شود و سپس سایر پمپ‌های روغن مهم دستگاه نیز معرفی می‌گردند.اویل پمپ لودر کاترپیلار 988B

تحلیل فنی جامع پمپ روغن موتور (Engine Oil Pump) لودر کاترپیلار 988B

موتور استاندارد نصب شده روی اکثر لودرهای کاترپیلار 988B، موتور افسانه‌ای Caterpillar 3408 است. این موتور یک موتور 8 سیلندر خورجینی (V8) با حجم 18 لیتر (1099 اینچ مکعب) است که به قابلیت اطمینان و گشتاور بالا مشهور است. پمپ روغن این موتور برای به گردش درآوردن حجم زیادی از روغن (بیش از 30 لیتر) طراحی شده است.

۱. نوع و مشخصات پمپ روغن موتور 3408

• نوع پمپ: پمپ دنده‌ای (Gear-Type Oil Pump). این نوع پمپ به دلیل سادگی، استحکام فوق‌العاده و قابلیت اطمینان بالا، انتخاب استاندارد برای موتورهای دیزل سنگین است.
• محل قرارگیری: پمپ در قسمت جلوی موتور، پشت قاب دنده تایم (Front Gear Train Housing) و معمولاً در پایین‌ترین قسمت بلوک سیلندر (داخل کارتر یا متصل به آن) قرار دارد.
• نحوه کارکرد: این پمپ نیروی خود را مستقیماً از طریق یک دنده واسط از میل‌لنگ (Crankshaft) یا میل‌بادامک (Camshaft) می‌گیرد. با چرخش دنده‌های داخلی پمپ، روغن از سمت ورودی (لوله مکش از کارتر) کشیده شده و در فضای بین دندانه‌ها و بدنه پمپ به سمت خروجی فشرده می‌شود.

(تصویر یک نمونه پمپ روغن موتور کاترپیلار 3408)

۲. وظایف اصلی پمپ روغن موتور

1. ایجاد جریان روغن (Oil Flow): وظیفه اصلی پمپ، مکش روغن از کارتر و به گردش درآوردن آن در سراسر موتور است. مهم: پمپ روغن فشار تولید نمی‌کند، بلکه جریان ایجاد می‌کند. فشار در اثر مقاومت قطعات موتور در برابر این جریان به وجود می‌آید.
2. روانکاری قطعات متحرک: ارسال روغن به یاتاقان‌های ثابت و متحرک میل‌لنگ، بوش‌های میل‌بادامک، مجموعه اسبک‌ها، گژن‌پین‌ها و زیر رینگ‌های پیستون.اویل پمپ لودر کاترپیلار 988B
3. خنک‌کاری: روغن بخش قابل توجهی از حرارت پیستون‌ها، سیلندرها و یاتاقان‌ها را جذب کرده و به خنک‌کن روغن (Oil Cooler) منتقل می‌کند.
4. تمیزکاری: روغن، ذرات ریز فلزی حاصل از سایش و دوده ناشی از احتراق را با خود شسته و به فیلتر روغن می‌برد.

۳. علائم خرابی یا ضعف پمپ روغن موتور

خرابی کامل پمپ روغن موتور 3408 به دلیل ساختار بسیار مقاوم آن نادر است، اما ضعف عملکرد آن محتمل است و علائم زیر را به همراه دارد:

1. فشار روغن پایین (Low Oil Pressure):

• در دور آرام و هنگام گرم بودن موتور: این شایع‌ترین علامت است. وقتی روغن داغ و رقیق می‌شود، پمپ فرسوده نمی‌تواند جریان کافی برای حفظ فشار مناسب ایجاد کند و چراغ هشدار یا گیج فشار روغن، فشار پایین را نشان می‌دهد.
• تاخیر در بالا آمدن فشار روغن پس از استارت: اگر بعد از روشن کردن موتور، چند ثانیه طول بکشد تا فشار روغن به حد نرمال برسد، می‌تواند نشانه ضعف پمپ یا مشکل در شیر رگلاتور فشار باشد.

2. افزایش بیش از حد دمای موتور: اگر پمپ نتواند جریان کافی روغن را برای خنک‌کاری زیر پیستون‌ها فراهم کند، دمای کلی موتور می‌تواند به طور غیرعادی بالا برود.

3. صداهای غیرعادی از موتور: صدای “یاتاقان زدن” یا تق تق از قسمت پایین موتور، به خصوص زیر بار، می‌تواند به دلیل نرسیدن روغن کافی به یاتاقان‌ها باشد که این خود ناشی از ضعف پمپ است.

4. روشن شدن چراغ هشدار فشار روغن: واضح‌ترین علامت که هرگز نباید نادیده گرفته شود. در صورت مشاهده این هشدار، باید موتور را فوراً خاموش کرد.

۴. دلایل اصلی خرابی پمپ روغن

• سایش داخلی: به مرور زمان، فاصله (Clearance) بین دنده‌ها و بدنه پمپ افزایش می‌یابد. این گشاد شدن باعث “فرار روغن” از سمت پرفشار به سمت کم‌فشار در داخل خود پمپ شده و حجم خروجی آن را کاهش می‌دهد.
• ورود آشغال و ذرات خارجی: ورود یک قطعه فلزی شکسته (مثلاً از یک تایپیت) به داخل پمپ می‌تواند باعث شکستن دنده‌ها یا قفل شدن آن شود.
• کاویتاسیون (Cavitation): اگر سطح روغن در کارتر بسیار پایین باشد یا لوله مکش (Oil Pickup Tube) نشتی هوا داشته باشد، حباب‌های هوا وارد پمپ شده و باعث سایش شدید و آسیب به دنده‌ها می‌شوند.
• مشکل در شیر تنظیم فشار (Pressure Relief Valve): گاهی خود پمپ سالم است، اما فنر شیر تنظیم فشار ضعیف شده یا شیر در حالت نیمه باز گیر کرده و باعث می‌شود بخشی از جریان روغن مستقیماً به کارتر برگردد و فشار کلی سیستم افت کند.

۵. نکات کلیدی در تعویض و نگهداری

• اولویت با تعویض است، نه تعمیر: به دلیل هزینه نسبتاً پایین پمپ در مقایسه با هزینه تعمیرات اساسی موتور، در صورت مشاهده هرگونه ضعف، پمپ روغن همیشه باید تعویض شود و تعمیر آن توصیه نمی‌گردد.
• استفاده از قطعه اصلی یا معتبر: با توجه به نقش حیاتی این قطعه، قویاً توصیه می‌شود از پمپ روغن اصلی کاترپیلار (Genuine CAT) یا برندهای OEM بسیار معتبر استفاده کنید.
• بررسی همزمان سایر قطعات: هنگام تعویض پمپ روغن، حتماً یاتاقان‌های موتور را نیز از نظر سایش بررسی کنید. گاهی فشار پایین روغن به دلیل لقی بیش از حد یاتاقان‌هاست و نه ضعف پمپ.
• تمیز کردن لوله مکش و کارتر: قبل از نصب پمپ جدید، کارتر و توری لوله مکش را کاملاً تمیز کنید تا از ورود هرگونه لجن یا آشغال به پمپ نو جلوگیری شود.اویل پمپ لودر کاترپیلار 988B

سایر پمپ‌های روغن (اویل پمپ‌ها) در لودر 988B

علاوه بر پمپ روغن موتور، چند پمپ مهم دیگر نیز در این دستگاه وجود دارد:

1. پمپ (های) هیدرولیک (Hydraulic Pumps):

• این لودر دارای پمپ‌های هیدرولیک دنده‌ای بسیار بزرگی است که روغن هیدرولیک را برای عملکرد سیستم فرمان (Steering) و سیستم ادوات (Implement – شامل بالابر و باکت) به جریان می‌اندازند. خرابی این پمپ‌ها باعث کندی یا از کار افتادن فرمان و جک‌ها می‌شود. معمولاً یک پمپ برای فرمان و یک یا دو پمپ برای ادوات وجود دارد.

2. پمپ گیربکس (Transmission Pump):

• گیربکس پاورشیفت (Powershift) این لودر دارای یک پمپ روغن داخلی (معمولاً دنده‌ای) است که روغن را برای فعال کردن کلاچ‌ها، روانکاری دنده‌ها و خنک‌کاری به گردش در می‌آورد. افت فشار این پمپ باعث تقه زدن در تعویض دنده‌ها، درگیر نشدن دنده‌ها یا داغ کردن گیربکس می‌شود.

3. پمپ توربین (Torque Converter Pump):

• این پمپ که معمولاً با پمپ گیربکس در یک مجموعه (Tandem) قرار دارد، وظیفه تأمین روغن برای تورک کانورتر را بر عهده دارد.

برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر، لطفاً مشخص کنید که مشکل دستگاه شما در کدام بخش است: موتور، هیدرولیک یا گیربکس؟