مانیتور LCD بیل مکانیکی کوماتسو PC200-7 (و مدل‌های مشابه مانند PC220-7, PC270-7) یکی از پیشرفته‌ترین و کلیدی‌ترین قطعات این دستگاه است. این مانیتور فقط یک نمایشگر ساده نیست، بلکه به عنوان مغز ارتباطی بین اپراتور و ماشین عمل می‌کند و وظایف نمایش، کنترل، عیب‌یابی و تنظیمات را بر عهده دارد.

بیایید به صورت جامع و با جزئیات کامل، این قطعه را بررسی کنیم.

معرفی کلی مانیتور (Monitor Panel)

مانیتور PC200-7 یک واحد ترکیبی است که شامل یک صفحه نمایش کریستال مایع (LCD) رنگی و مجموعه‌ای از کلیدهای کنترلی و چراغ‌های هشدار LED است. این مانیتور مستقیماً به کنترلر پمپ و موتور (Engine & Pump Controller) متصل است و اطلاعات را از طریق شبکه داخلی دستگاه (CAN bus) دریافت و ارسال می‌کند.

بخش‌های اصلی مانیتور PC200-7

مانیتور را می‌توان به ۴ بخش اصلی تقسیم کرد:

1. بخش نمایشگرهای اصلی (Gauges & Meters):

• گیج دمای آب موتور (Engine Water Temperature Gauge): دمای مایع خنک‌کننده موتور را نمایش می‌دهد. محدوده سبز (نرمال)، محدوده قرمز (خطر).
• گیج سطح سوخت (Fuel Level Gauge): میزان گازوئیل موجود در باک را نشان می‌دهد.
• صفحه نمایش LCD چند منظوره: این بخش مرکزی، اطلاعات مختلفی را به صورت دیجیتال نمایش می‌دهد، از جمله:
• ساعت کارکرد دستگاه (Service Meter / Hourmeter): کل ساعات کارکرد بیل را ثبت می‌کند.
• دور موتور (Tachometer): دور موتور را به صورت عددی یا گرافیکی نمایش می‌دهد.
• نمایشگر حالت کار (Working Mode Display): حالتی که اپراتور انتخاب کرده را نشان می‌دهد (P, E, L, B).
• نمایشگر حالت حرکت (Travel Speed Display): سرعت حرکت را نشان می‌دهد (Lo: لاک‌پشتی، Hi: خرگوشی).
• نمایشگر پیش‌گرمکن (Pre-heating Display): در هوای سرد هنگام فعال بودن شمع گرمکن‌ها نمایش داده می‌شود.
• پیام‌های خطا و کدهای عیب‌یابی: مهم‌ترین بخش عیب‌یابی.

2. بخش چراغ‌های هشدار (Caution/Warning Lights):

این چراغ‌ها به صورت LED هستند و در صورت بروز مشکل روشن می‌شوند تا توجه فوری اپراتور را جلب کنند. مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• چراغ شارژ باتری (Battery Charge): مشکل در دینام یا سیستم شارژ.
• چراغ فشار روغن موتور (Engine Oil Pressure): افت فشار روغن موتور (بسیار خطرناک).
• چراغ گرفتگی فیلتر هوا (Air Cleaner Clogging): نیاز به تمیز کردن یا تعویض فیلتر هوا.
• چراغ هشدار دمای آب (Engine Water Temperature): دمای آب بیش از حد بالا رفته.
• چراغ وجود آب در گازوئیل (Water in Fuel): نیاز به تخلیه فیلتر آبگیر.
• چراغ هشدار اصلی (Centralized Warning Lamp): در صورت بروز هر خطای جدی، این چراغ قرمز چشمک می‌زند.

3. بخش کلیدهای عملکردی (Function Switches):

این کلیدها به اپراتور اجازه می‌دهند تا تنظیمات دستگاه را تغییر دهد.

• کلید انتخاب حالت کار (Working Mode Selector):
• P (Power Mode): حالت قدرتی؛ حداکثر قدرت و سرعت برای کارهای سنگین.
• E (Economy Mode): حالت اقتصادی؛ قدرت مناسب با مصرف سوخت کمتر برای کارهای عادی.
• L (Lifting Mode): حالت لیفتینگ؛ افزایش دقت و کنترل فشار هیدرولیک برای بلند کردن اجسام سنگین.
• B (Breaker Mode): حالت چکش؛ تنظیم جریان هیدرولیک برای استفاده از چکش (پیکور).
• کلید انتخاب سرعت حرکت (Travel Speed Selector): انتخاب بین حالت حرکت کند (Lo) و سریع (Hi).
• کلید غیرفعال کردن دور آرام اتوماتیک (Auto-Decelerator Cancel Switch): برای غیرفعال کردن سیستم کاهش خودکار دور موتور.
• کلید بوق (Horn Switch): بوق اصلی دستگاه.
• کلید برف‌پاک‌کن (Wiper Switch).
• کلید آب‌پاش (Washer Switch).

4. منوی عیب‌یابی و سرویس (Service/Maintenance Menu):

این بخش، مهم‌ترین ابزار برای تکنسین‌ها و تعمیرکاران است. با نگه داشتن ترکیبی از کلیدها (معمولاً نگه داشتن کلید ‘▲’ و همزمان فشردن کلیدهای 1، 2 و 3)، می‌توان وارد منوی مخفی مانیتور شد. این منو قابلیت‌های فراوانی دارد:

• Monitoring (مانیتورینگ): نمایش زنده پارامترهای تمام سنسورهای دستگاه به صورت عددی. مثلاً می‌توان دور دقیق موتور، فشار سنسورهای پمپ، دمای آب، ولتاژ باتری و… را به صورت زنده دید. این بخش برای عیب‌یابی بسیار حیاتی است.
• Error Code Display (نمایش کدهای خطا): نمایش کدهای خطای فعلی (Active) و خطاهای ثبت شده در حافظه (Logged). هر کد خطا به یک مشکل خاص در سیستم الکتریکی یا مکانیکی اشاره دارد (مثلاً کد E15 یا CA222 برای خطای سنسور دور موتور).
• Maintenance Setting (تنظیمات نگهداری): تنظیم و ریست کردن زمان تعویض روغن و فیلترها.
• Adjustments (تنظیمات): در برخی موارد، امکان کالیبراسیون و تنظیم دقیق برخی پارامترها مانند دبی پمپ برای حالت چکش وجود دارد (این بخش نیاز به تخصص بالا دارد).

مشکلات و خرابی‌های رایج مانیتور PC200-7

1. خاموش شدن کامل مانیتور:

• علت: اولین و شایع‌ترین علت، سوختن فیوز مربوط به مانیتور در جعبه فیوز است. همچنین ممکن است مشکل از اتصالات پشت مانیتور یا قطع شدن برق اصلی آن باشد.
• راه‌حل: بررسی فیوزها و چک کردن کانکتور اصلی پشت مانیتور.

2. سفید شدن یا خط‌خطی شدن صفحه LCD:

• علت: این مشکل معمولاً به خود برد LCD یا فلت (کابل نواری) اتصال دهنده آن به برد اصلی مانیتور مربوط می‌شود. پایان عمر پنل LCD یا آسیب فیزیکی نیز می‌تواند علت آن باشد.
• راه‌حل: معمولاً نیاز به تعمیر تخصصی یا تعویض پنل LCD دارد.

3. عدم کارکرد برخی کلیدها:

• علت: استفاده زیاد و نفوذ گرد و غبار باعث خرابی پلاتین‌های زیر کلیدها می‌شود.
• راه‌حل: نیاز به باز کردن مانیتور و تمیز کردن یا تعمیر صفحه کلید دارد.

4. نمایش اطلاعات نادرست (مثلاً آمپر آب یا گازوئیل):

• علت: این مشکل می‌تواند از خود مانیتور باشد، اما در ۹۰٪ موارد مشکل از سنسور مربوطه یا سیم‌کشی بین سنسور و کنترلر است. مانیتور فقط چیزی را نمایش می‌دهد که کنترلر به او می‌گوید.
• راه‌حل: ابتدا باید سنسور و سیم‌کشی آن را تست کرد.

5. روشن شدن آژیر و چراغ هشدار بدون دلیل:

• علت: می‌تواند ناشی از باگ نرم‌افزاری در مانیتور یا کنترلر، یا اتصال کوتاه در مدار هشدار باشد. اما معمولاً یک سنسور در آستانه خرابی، سیگنال لحظه‌ای اشتباه می‌فرستد.
• راه‌حل: بررسی کدهای خطا در منوی عیب‌یابی اولین قدم برای یافتن منشأ مشکل است.

نکته بسیار مهم:

مانیتور PC200-7 یک قطعه الکترونیکی حساس و گران‌قیمت است. قبل از هرگونه اقدام به باز کردن یا تعمیر آن، حتماً بست باتری را جدا کنید. برای تعمیرات تخصصی آن حتماً به افراد با تجربه و متخصص در زمینه برق و الکترونیک ماشین‌آلات راه‌سازی مراجعه کنید.