لاستیک ساق سوپاپ موتور لودر ZL30 ( یوچای 6108 )

بسیار عالی. درخواست شما برای **لاستیک ساق سوپاپ (Valve Stem Seal)** برای موتور **یوچای مدل YC6108** که بر روی **لودر ZL30** نصب شده است، کاملاً مشخص است. این موتور یکی از متداول‌ترین و بادوام‌ترین پیشرانه‌ها در ماشین‌آلات راه‌سازی چینی است و لاستیک ساق سوپاپ یکی از قطعات مصرفی کلیدی آن برای جلوگیری از روغن‌سوزی می‌باشد.لاستیک ساق سوپاپ موتور لودر ZL30 ( یوچای 6108 )

در ادامه، تحلیل فنی کامل، علائم خرابی، و راهنمای تعویض این قطعه به صورت جامع ارائه می‌شود.

—

### **بخش ۱: تحلیل فنی قطعه – لاستیک ساق سوپاپ (Valve Stem Seal)**

* **نام دقیق و عملکرد:** لاستیک ساق سوپاپ یا “کاسه نمد ساق سوپاپ”، یک قطعه کوچک پلیمری است که در بالای **گاید سوپاپ (Valve Guide)** در سرسیلندر موتور نصب می‌شود.
* **وظیفه اصلی:** وظیفه آن کنترل دقیق میزان روغن است. این قطعه اجازه می‌دهد تا لایه بسیار نازکی از روغن برای روانکاری ساق سوپاپ (که با سرعت بالا در داخل گاید حرکت می‌کند) عبور کند، اما از نفوذ و مکش روغن اضافی به داخل **پورت‌های ورودی (Intake Port)** یا **پورت‌های خروجی (Exhaust Port)** و نهایتاً به **محفظه احتراق (Combustion Chamber)** جلوگیری می‌کند.

* **محل قرارگیری:** این قطعه بر روی گاید سوپاپ قرار گرفته و ساق سوپاپ از داخل آن عبور می‌کند. فنر سوپاپ روی آن قرار می‌گیرد و آن را در جای خود محکم نگه می‌دارد.

* **اهمیت:** خرابی این قطعه کوچک، مستقیماً منجر به پدیده‌ای به نام **”روغن‌سوزی از بالا”** می‌شود که پیامدهای منفی متعددی برای موتور دارد.لاستیک ساق سوپاپ موتور لودر ZL30 ( یوچای 6108 )

* **جنس مواد (Material):**
* **FKM (Viton):** **جنس استاندارد و پیشنهادی.** این ماده که به وایتون مشهور است، مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت شدید داخل سرسیلندر و همچنین مواد شیمیایی موجود در روغن موتور دارد. لاستیک‌های ساق سوپاپ باکیفیت برای موتورهای دیزلی مانند $YC6108$ همیشه از این جنس ساخته می‌شوند.
* **NBR (Nitrile):** ارزان‌تر است اما مقاومت حرارتی پایینی دارد و برای این کاربرد مناسب نیست. استفاده از آن باعث خشک شدن، ترک خوردن و از دست دادن کارایی در مدت زمان کوتاه می‌شود.

### **بخش ۲: علائم خرابی لاستیک ساق سوپاپ در موتور یوچای $YC6108$**

تشخیص خرابی این قطعه معمولاً از روی نشانه‌های مشخصی امکان‌پذیر است:

1. **دود آبی رنگ از اگزوز (Blue Smoke):** این اصلی‌ترین و واضح‌ترین علامت است. اما زمان‌بندی مشاهده دود، کلید تشخیص است:
* **دود آبی هنگام استارت اولیه:** پس از چند ساعت خاموش بودن موتور، مقداری روغن از کنار لاستیک‌های خراب به داخل محفظه احتراق نشت کرده و در اولین استارت، این روغن سوخته و دود آبی غلیظی برای چند ثانیه از اگزوز خارج می‌شود که سپس قطع می‌شود.
* **دود آبی هنگام کاهش دور موتور (Deceleration):** وقتی راننده گاز را رها می‌کند (مثلاً در سرپایینی)، خلاء (Vacuum) در منیفولد ورودی به شدت افزایش می‌یابد. این خلاء قوی، روغن را از کنار لاستیک‌های فرسوده سوپاپ هوا به داخل سیلندر می‌کشد و با گاز دادن مجدد، این روغن سوخته و دود آبی مشاهده می‌شود.لاستیک ساق سوپاپ موتور لودر ZL30 ( یوچای 6108 )

2. **مصرف بیش از حد روغن (روغن کم کردن):** اگر موتور به طور مداوم روغن کم می‌کند اما هیچ نشتی خارجی مشخصی (از کاسه نمدها، واشرها و غیره) وجود ندارد، یکی از مظنونین اصلی، لاستیک‌های ساق سوپاپ هستند.

3. **کربن گرفتن و دوده زدن سر شمع (در موتورهای بنزینی) یا نوک انژکتور:** روغن ورودی به محفظه احتراق به طور کامل نمی‌سوزد و رسوبات کربنی چرب و سیاهی را بر روی این قطعات باقی می‌گذارد که می‌تواند عملکرد آنها را مختل کند.

**نکته تشخیصی مهم:**
باید بین روغن‌سوزی ناشی از **لاستیک ساق سوپاپ** و روغن‌سوزی ناشی از **رینگ و پیستون** تمایز قائل شد:
* **لاستیک ساق سوپاپ:** دود آبی در **استارت اولیه** و **هنگام رها کردن گاز** مشهودتر است.
* **رینگ پیستون:** دود آبی **تحت بار و هنگام شتاب‌گیری** به صورت مداوم از اگزوز خارج می‌شود.

### **بخش ۳: مشخصات فنی مرتبط با لودر ZL30 و موتور یوچای $YC6108$**

* **موتور:** $YC6108$ یک خانواده از موتورهای ۶ سیلندر خطی دیزلی است. مدل‌های مختلفی از آن مانند $YC6108G$ یا $YC6B125-T20$ وجود دارد که همگی بر روی لودرهای چینی (مانند $ZL30$, $ZL40$, $ZL50$) نصب شده‌اند. خوشبختانه قطعات مصرفی مانند لاستیک ساق سوپاپ در اکثر این مدل‌ها یکسان است.

* **شماره فنی (Part Number):** شماره فنی خاصی ممکن است در کاتالوگ‌های مختلف وجود داشته باشد (مانند `G0202-1007012`). اما در بازار ایران، درخواست **”لاستیک ساق سوپاپ موتور یوچای ۶۱۰۸”** برای فروشندگان قطعات کاملاً گویا و کافی است.

* **تعداد مورد نیاز:** موتور $YC6108$ دارای **۱۲ عدد سوپاپ** (۶ عدد ورودی هوا و ۶ عدد خروجی دود) است. بنابراین برای تعمیر کامل، شما به یک دست **۱۲ عددی** از این قطعه نیاز دارید. **همیشه توصیه می‌شود که تمام ۱۲ عدد با هم تعویض شوند.**

### **بخش ۴: نکات کلیدی هنگام تعویض**

تعویض این قطعه نیاز به دقت و ابزار مخصوص دارد.

1. **ابزار مورد نیاز:**
* **فنر جمع‌کن سوپاپ (Valve Spring Compressor):** این ابزار اصلی و ضروری برای فشرده کردن فنر سوپاپ و آزاد کردن خارها (Keepers) است.
* **انبر مخصوص جا زدن لاستیک:** برای نصب لاستیک جدید بدون آسیب رساندن به آن.
* **ابزار پنوماتیک (اختیاری):** برخی مکانیک‌ها با استفاده از فشار باد کمپرسور از طریق سوراخ شمع یا انژکتور، سوپاپ را بالا نگه می‌دارند تا هنگام باز کردن فنر، سوپاپ به داخل سیلندر سقوط نکند. این روش از باز کردن کامل سرسیلندر جلوگیری می‌کند.

2. **روش کار (بدون باز کردن سرسیلندر):**
* پیستونی که می‌خواهید روی آن کار کنید را به **نقطه مرگ بالا (TDC)** بیاورید.
* فنر سوپاپ را با ابزار مخصوص جمع کنید.
* خارهای سوپاپ را بردارید و فنر را خارج کنید.
* لاستیک ساق سوپاپ قدیمی و فرسوده را با انبردست خارج کنید.
* محل نشیمن لاستیک روی گاید را کاملاً تمیز کنید.
* لاستیک جدید را کمی به روغن آغشته کرده و با ابزار مخصوص یا با احتیاط در جای خود نصب کنید.
* **مراقب باشید لبه داخلی لاستیک هنگام عبور از روی شیار خار سوپاپ پاره نشود.** (استفاده از یک روکش پلاستیکی نازک روی ساق سوپاپ توصیه می‌شود).
* فنر و خارها را مجدداً نصب کنید.

3. **توصیه مهم:** اگر سرسیلندر به هر دلیل دیگری باز شده است (مثلاً برای تعویض واشر سرسیلندر)، این بهترین فرصت برای تعویض لاستیک‌های ساق سوپاپ با کمترین هزینه اضافی است.لاستیک ساق سوپاپ موتور لودر ZL30 ( یوچای 6108 )

—

### **خلاصه و توصیه نهایی**

* **قطعه درخواستی:** یک دست کامل **۱۲ عددی لاستیک ساق سوپاپ**.
* **برای موتور:** **یوچای $YC6108$** نصب شده روی لودر $ZL30$.
* **علائم کلیدی خرابی:** **دود آبی از اگزوز (بخصوص در استارت اول صبح)** و **کاهش سطح روغن موتور**.
* **جنس پیشنهادی:** حتماً از جنس **وایتون (FKM)** استفاده کنید که مقاومت حرارتی بالایی دارد.
* **نکته کلیدی در تعمیر:** هنگام خرید و تعویض، **مجموعه کامل ۱۲ عددی** را تهیه و تعویض نمایید تا از کارکرد یکنواخت و طولانی‌مدت اطمینان حاصل شود.