یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین لودرهای چینی در بازار ایران، یعنی لودر SEM مدل ZL50 می‌رویم. این لودرها که تحت مالکیت و تکنولوژی کاترپیلار تولید می‌شوند، به دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول، بسیار محبوب هستند. سیستم هیدرولیک در این لودرها وظیفه کنترل باکت و سیستم فرمان را بر عهده دارد و فیلتراسیون صحیح آن برای عملکرد روان و جلوگیری از خرابی ضروری است.

بر خلاف بلدوزرها، سیستم هیدرولیک در اکثر لودرهای چینی (از جمله ZL50) یکپارچه است. یعنی یک تانک و یک پمپ هیدرولیک، هم مدار فرمان (Steering) و هم مدار کار (ادوات/باکت) را تغذیه می‌کند. بنابراین، معمولاً با دو فیلتر اصلی در این سیستم سر و کار داریم.

تحلیل جامع فیلترهای هیدرولیک لودر چینی SEM ZL50

سیستم هیدرولیک لودر ZL50 معمولاً دارای دو فیلتر کلیدی است:

1. فیلتر برگشت هیدرولیک (Hydraulic Return Filter): فیلتر اصلی سیستم.
2. فیلتر پایلوت (در صورت وجود) یا فیلتر مکش (Pilot/Suction Filter): بسته به مدل دقیق و سال ساخت، یکی از این دو ممکن است وجود داشته باشد.

بیایید هر کدام را با جزئیات بررسی کنیم.

1. فیلتر برگشت هیدرولیک (Hydraulic Return Filter)

این فیلتر اصلی‌ترین جزء سیستم فیلتراسیون است. تمام روغنی که از مدار فرمان (اوربیتال فرمان) و مدار کار (جک‌های بالابر و باکت) برمی‌گردد، قبل از ریختن به تانک هیدرولیک، از این فیلتر عبور می‌کند.

• نوع فیلتر: تقریباً همیشه یک فیلتر پیچی (Spin-on) است که روی یک پایه (هوزینگ) نصب می‌شود.
• اهمیت: این فیلتر نقش حیاتی در جذب ذرات ناشی از سایش پمپ، اورینگ‌ها، جک‌ها و شیرهای کنترل دارد. گرفتگی آن باعث کندی حرکت، داغ کردن روغن و فشار آمدن به کل سیستم می‌شود.
• شماره فنی رایج: شماره فنی در لودرهای چینی به دلیل تنوع زیاد تولیدکنندگان قطعات می‌تواند متغیر باشد، اما یکی از رایج‌ترین و شناخته‌شده‌ترین شماره‌ها برای این فیلتر به شرح زیر است:
• شماره فنی رایج: WU-160x100-J (این یک کد استاندارد چینی است که ابعاد و نوع فیلتر را مشخص می‌کند)
• شماره فنی‌های معادل (Aftermarket Equivalents):

نکته بسیار مهم: در لودرهای چینی، بهترین راه برای خرید فیلتر، به همراه داشتن نمونه فیزیکی فیلتر قدیمی است تا از نظر ابعاد (ارتفاع و قطر) و سایز رزوه کاملاً مطابقت داشته باشد.

2. فیلتر مکش/ساکشن (Suction Strainer)

بسیاری از لودرهای ZL50 دارای یک صافی (توری فلزی) در خط مکش هیدرولیک هستند.

• محل قرارگیری: این صافی معمولاً داخل تانک هیدرولیک و در ورودی لوله مکش پمپ قرار دارد. در برخی مدل‌ها نیز ممکن است به صورت یک محفظه کوچک در مسیر لوله مکش (خارج از تانک) نصب شده باشد.
• وظیفه: جلوگیری از ورود ذرات درشت و آلودگی‌های بزرگ به داخل پمپ هیدرولیک که می‌تواند باعث خرابی ناگهانی پمپ شود.
• نگهداری: این فیلتر تعویض نمی‌شود، بلکه باید در دوره‌های منظم (مثلاً هر 1000 ساعت یا در هر بار تعویض روغن هیدرولیک) باز شده و با بنزین یا گازوئیل کاملاً شسته شود.

3. فیلتر پایلوت (Pilot Filter)

لودرهای ZL50 قدیمی‌تر که با لیورهای مکانیکی مستقیم کار می‌کنند، فاقد این فیلتر هستند. اما مدل‌های جدیدتر که از جوی‌استیک‌های هیدرولیکی (فرمان پایلوت) استفاده می‌کنند، یک فیلتر پایلوت کوچک و جداگانه، مشابه آنچه در بیل‌های مکانیکی دیدیم، دارند.

• در صورت وجود: این فیلتر یک فیلتر پیچی کوچک است که در مسیر خط کنترل جوی‌استیک قرار می‌گیرد.
• اهمیت: وظیفه آن محافظت از شیرهای حساس و دقیق جوی‌استیک است.
• تعویض: باید همزمان با فیلتر برگشت هیدرولیک تعویض شود.

محل قرارگیری فیلترها در لودر SEM ZL50

1. تانک هیدرولیک: معمولاً یکی از باکس‌های بزرگ در دو طرف دستگاه (که به عنوان پله نیز استفاده می‌شود) تانک هیدرولیک است.
2. فیلتر برگشت هیدرولیک: به دنبال یک پایه فیلتر که یک فیلتر پیچی روی آن بسته شده بگردید. این پایه معمولاً روی خود تانک هیدرولیک یا در نزدیکی آن نصب شده است. یک شلنگ از شیر کنترل اصلی به این پایه وارد شده و خروجی آن به داخل تانک می‌ریزد.
3. فیلتر مکش: همانطور که گفته شد، معمولاً داخل تانک هیدرولیک است و برای دسترسی به آن باید درپوش بالای تانک را باز کنید.

(تصویر شماتیک فوق محل عمومی قرارگیری فیلتر برگشت را در لودرهای چینی نشان می‌دهد.)

برنامه نگهداری و تعویض

• فیلتر برگشت هیدرولیک (و فیلتر پایلوت در صورت وجود):

• زمان تعویض استاندارد: هر 500 ساعت کارکرد.

• شرایط کاری سخت: این دوره را به 250 الی 300 ساعت کاهش دهید.

• صافی مکش (ساکشن):

• زمان سرویس: هر 1000 ساعت یا همزمان با تعویض روغن هیدرولیک، آن را باز کرده و تمیز کنید.

• روغن هیدرولیک:

• زمان تعویض: هر 1000 تا 2000 ساعت بسته به نوع روغن و شرایط کاری.

جمع‌بندی نهایی:

فیلتر هیدرولیک در لودر SEM ZL50، به خصوص فیلتر برگشت، نقش کلیدی در سلامت پمپ، شیر کنترل و جک‌ها دارد. با توجه به تنوع قطعات در این لودرها، همراه داشتن نمونه فیزیکی فیلتر هنگام خرید بهترین تضمین برای انتخاب قطعه صحیح است. تعویض منظم و به موقع این فیلتر کم‌هزینه، از تعمیرات گران‌قیمت سیستم هیدرولیک جلوگیری کرده و عملکرد روان و قدرتمند لودر شما را حفظ می‌کند.