یکی از حیاتی‌ترین و حساس‌ترین قطعات سیستم زیربندی (Undercarriage) بیل مکانیکی کوماتسو PC220 است: فنر زنجیر سفت کن (Track Adjuster Recoil Spring).

این قطعه نقش کلیدی در عملکرد صحیح، ایمنی و طول عمر زنجیر و دیگر اجزاء زیربندی دارد. در ادامه، اطلاعات کامل و جامعی در مورد آن ارائه می‌شود.فنر زنجیر سفت کن بیل مکانیکی کوماتسو PC-220

فنر زنجیر سفت کن بیل مکانیکی کوماتسو PC220

این مجموعه که به آن “Track Adjuster Assembly” یا “Recoil Spring Assembly” نیز گفته می‌شود، از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

1. مجموعه فنر (Recoil Spring): یک فنر بسیار بزرگ و قدرتمند که وظیفه اصلی آن جذب ضربات شدید وارده به زنجیر است.
2. سیلندر گریس و پیستون (Tensioner Cylinder): این بخش وظیفه تنظیم کشش (سفتی) زنجیر را بر عهده دارد.

<p style=“text-align: center;”>

<img src=“https://i.imgur.com/vB1K61r.png” alt=“دیاگرام مجموعه زنجیر سفت کن بیل مکانیکی” width=“700”>

<br>

<em>تصویر ۱: دیاگرام اجزاء مجموعه زنجیر سفت کن. فنر بزرگ (Recoil Spring)، سیلندر گریس‌خور (Cylinder) و یوک (Yoke) که به چرخ جلو (Idler) متصل می‌شود، قابل مشاهده هستند.</em>

</p>

۱. عملکرد و اهمیت فنر زنجیر سفت کن

• جذب ضربه (Shock Absorption): هنگامی که بیل مکانیکی حرکت می‌کند و به یک مانع سخت (مانند سنگ) برخورد می‌کند یا از روی آن عبور می‌کند، ضربه شدیدی به زنجیر و چرخ جلو (Idler) وارد می‌شود. این فنر فشرده شده و انرژی ضربه را جذب می‌کند. این کار از شکستن زنجیر، آسیب به رولیک‌ها و آسیب به شاسی دستگاه جلوگیری می‌کند.
• حفظ کشش زنجیر (Maintaining Tension): فنر همیشه نیروی ثابتی را به سمت جلو به چرخ Idler وارد می‌کند و به حفظ کشش اولیه زنجیر که توسط گریس تنظیم شده، کمک می‌کند.فنر زنجیر سفت کن بیل مکانیکی کوماتسو PC-220
• ایمنی: بدون این فنر، هر ضربه کوچکی می‌تواند باعث از خط خارج شدن (پریدن) زنجیر یا شکستگی قطعات شود که بسیار خطرناک است.

۲. مشخصات فنی و شماره قطعه (Part Number) برای PC220

برای بیل مکانیکی کوماتسو PC220 (مدل‌های مختلف مانند PC220-6, PC220-7, PC220-8)، مجموعه کامل زنجیر سفت کن و فنر آن دارای شماره فنی مشخصی است.

• شماره فنی مجموعه کامل زنجیر سفت کن (Track Adjuster Assy):
• 206-30-00121
• 20Y-30-00013
• 20Y-30-00014

نکته: این شماره‌ها ممکن است بسته به نسل دقیق دستگاه (مثلاً PC220-7 یا PC220-8) و تولید کننده قطعه (اصلی یا افترمارکت) کمی متفاوت باشند. همیشه بهترین کار، چک کردن شماره فنی با شماره سریال دستگاه است.

• اجزاء داخلی:
• فنر (Recoil Spring): معمولاً به تنهایی فروخته نمی‌شود و بخشی از مجموعه است.
• سیلندر (Cylinder): 206-30-74111
• پیستون (Piston): 206-30-74120
• شیر گریس (Valve/Grease Nipple): 20Y-30-24130
• مجموعه سیل و اورینگ (Seal Kit): برای تعمیر نشتی گریس از سیلندر.

<p style=“text-align: center;”>

<img src=“https://i.imgur.com/u7q103U.jpg” alt=“مجموعه کامل فنر زنجیر سفت کن کوماتسو PC220” width=“600”>

<br>

<em>تصویر ۲: یک نمونه از مجموعه کامل زنجیر سفت کن آماده برای نصب.</em>

</p>

۳. علائم خرابی فنر و مجموعه زنجیر سفت کن

خرابی این قطعه می‌تواند به تدریج یا به صورت ناگهانی رخ دهد.

• شکستگی فنر (Spring Failure): این خطرناک‌ترین نوع خرابی است.
• علامت: زنجیر به طور کامل شل می‌شود و دیگر با تزریق گریس سفت نمی‌شود. ممکن است صدای شکستگی شدیدی شنیده شود. چرخ جلو (Idler) به عقب‌ترین حالت خود حرکت می‌کند و به شاسی می‌چسبد.
• نشتی گریس از سیلندر (Seal Failure): این مورد شایع‌تر است.
• علامت: زنجیر به طور مداوم و خود به خود شل می‌شود. شما مجبورید به طور مکرر (مثلاً هر روز) زنجیر را با تزریق گریس سفت کنید. ممکن است رد گریس در اطراف پیستون یا شیر گریس‌خور دیده شود.فنر زنجیر سفت کن بیل مکانیکی کوماتسو PC-220
• خوردگی و فرسودگی: با گذشت زمان، میله‌های نگهدارنده فنر و خود فنر ممکن است دچار خوردگی و ضعف شوند.

۴. تنظیم سفتی زنجیر (Track Tension Adjustment)

تنظیم صحیح کشش زنجیر برای طول عمر زیربندی ضروری است. زنجیر بیش از حد سفت باعث سایش سریع و فشار به موتور حرکت می‌شود و زنجیر بیش از حد شل، ریسک از خط خارج شدن را بالا می‌برد.

1. مرحله اول: دستگاه را روی سطح صاف حرکت دهید تا گل و لای اضافی از زنجیر پاک شود.
2. مرحله دوم: باکت را روی زمین گذاشته و دکل را پایین بیاورید تا یک سمت زنجیر از زمین بلند شود.
3. مرحله سوم: افتادگی (Sag) زنجیر را در وسط، بین رولیک بالایی و چرخ جلو (Idler) اندازه‌گیری کنید. برای PC220، این مقدار باید حدود $20\text{ تا }30\text{ سانتی‌متر}$ باشد.
4. تنظیم:

• برای سفت کردن: با گریس‌پمپ، به شیر گریس‌خور روی مجموعه زنجیر سفت کن، گریس تزریق کنید.
• برای شل کردن: با احتیاط فراوان، شیر گریس را به آرامی باز کنید تا گریس تحت فشار خارج شود. هرگز روبروی شیر نایستید!

<p style=“text-align: center; color: red; font-weight: bold; border: 2px solid red; padding: 10px;”>

هشدار ایمنی بسیار مهم

</p>

<p style=“text-align: justify; direction: rtl;”>

مجموعه فنر زنجیر سفت کن تحت فشار بسیار شدید و کشنده‌ای قرار دارد.

<ul>

<li><strong>هرگز و تحت هیچ شرایطی</strong> اقدام به باز کردن پیچ‌های نگهدارنده فنر نکنید، مگر اینکه توسط تکنسین ماهر و با استفاده از تجهیزات مخصوص (پرس‌های قوی) این کار انجام شود.</li>

<li>باز کردن ناگهانی این مجموعه می‌تواند باعث پرتاب شدن قطعات با نیروی مرگبار شود.</li>

<li>هنگام شل کردن زنجیر از طریق شیر گریس، از عینک ایمنی استفاده کرده و هرگز صورت یا بدن خود را در مسیر خروج گریس قرار ندهید.</li>

</ul>

</p>

امیدوارم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، لطفاً بپرسید.