شیر برقی‌های گیربکس (Transmission Solenoids) لودر کوماتسو WA470-3 یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین مباحث فنی این دستگاه است. این شیر برقی‌ها قلب تپنده سیستم کنترل الکتروهیدرولیک گیربکس هستند و عملکرد صحیح آن‌ها برای حرکت نرم، تعویض دنده دقیق و سلامت کلی گیربکس ضروری است.

لودر Komatsu WA470-3 مجهز به یک گیربکس تمام اتوماتیک (Full Automatic Powershift) است که توسط یک کنترلر الکترونیکی (Transmission Controller) و مجموعه‌ای از شیر برقی‌ها کنترل می‌شود. این سیستم امکان تعویض دنده‌های بهینه و نرم را بدون دخالت مستقیم اپراتور فراهم می‌کند.

در ادامه، تحلیل جامع و کاملی از این قطعات ارائه می‌شود.سنولوید گیربکس لودر کوماتسو WA470-3

۱. عملکرد و نقش شیر برقی‌های گیربکس (Solenoid Valves)

شیر برقی‌ها قطعاتی الکترومکانیکی هستند که با دریافت فرمان الکتریکی از کنترلر گیربکس، مسیر جریان روغن هیدرولیک را باز یا بسته می‌کنند. در گیربکس WA470-3، این شیرها وظیفه درگیر کردن کلاچ‌پک‌های (Clutch Packs) مربوط به هر دنده را بر عهده دارند.

• فرآیند کار:

1. اپراتور دنده را در حالت D (حرکت) قرار می‌دهد یا کنترلر بر اساس سرعت و بار موتور تصمیم به تعویض دنده می‌گیرد.
2. کنترلر گیربکس یک سیگنال الکتریکی (معمولاً 24 ولت) به شیر برقی مربوط به دنده مورد نظر ارسال می‌کند.
3. شیر برقی فعال شده و مسیر روغن پرفشار را به سمت پیستون کلاچ آن دنده باز می‌کند.
4. با فشرده شدن صفحات کلاچ، آن دنده درگیر شده و نیرو منتقل می‌شود.

نتیجه: هرگونه نقص در عملکرد این شیرها منجر به ضربه در تعویض دنده (تقّه زدن)، عدم تعویض دنده، تاخیر در حرکت یا حتی عدم حرکت کامل دستگاه خواهد شد.

۲. محل قرارگیری و مشخصات شیر برقی‌ها

شیر برقی‌های گیربکس WA470-3 بر روی یک بلوک واحد به نام “شیر کنترل گیربکس” (Transmission Control Valve) نصب شده‌اند. این بلوک معمولاً در قسمت بالای پوسته گیربکس یا در کنار آن قرار دارد و دسترسی به آن نیازمند تخصص است.

این مدل لودر از شیرهای برقی PWM (Pulse Width Modulation) یا شیرهای تناسبی (Proportional Solenoids) استفاده می‌کند. این ویژگی به کنترلر اجازه می‌دهد تا فشار روغن را به صورت تدریجی و نرم افزایش دهد که نتیجه آن تعویض دنده‌های بسیار نرم و بدون ضربه است. این شیرها به ECMV (Electronic Controlled Modulation Valve) معروف هستند.

<p style=“text-align: center;”>

<img src=“https://i.imgur.com/L79pA0N.png” alt=“بلوک شیر کنترل گیربکس و شیرهای برقی ECMV” width=“700”>

<br>

<em>تصویر ۱: نمای بلوک شیر کنترل گیربکس با شیرهای برقی ECMV نصب شده روی آن.</em>

</p>

۳. شماره فنی (Part Number) شیر برقی‌های گیربکس

در لودر WA470-3، تمام شیرهای برقی ECMV که برای کنترل دنده‌ها (جلو و عقب) استفاده می‌شوند، معمولاً یکسان و قابل تعویض با یکدیگر هستند.

• شماره فنی اصلی و رایج برای شیر برقی ECMV: 7861-92-4520سنولوید گیربکس لودر کوماتسو WA470-3

این شماره فنی برای اکثر شیرهای کنترل کلاچ در این مدل استفاده می‌شود. با این حال، همیشه توصیه می‌شود که قبل از خرید، شماره فنی حک شده روی شیر برقی معیوب را بررسی کنید یا با استفاده از شماره سریال دستگاه از نمایندگی استعلام دقیق بگیرید.

• شیر برقی قفل تورک کانورتر (Lock-up Clutch Solenoid):
• در برخی مدل‌ها، شیر برقی مربوط به سیستم قفل تورک کانورتر ممکن است شماره فنی متفاوتی داشته باشد. این سیستم برای افزایش راندمان در سرعت‌های بالا استفاده می‌شود.

۴. کدهای خطا و علائم خرابی شیر برقی

زمانی که یک شیر برقی دچار مشکل می‌شود، کنترلر گیربکس آن را تشخیص داده و یک کد خطا روی مانیتور دستگاه نمایش می‌دهد. این کدها بهترین راهنما برای عیب‌یابی هستند.

• کدهای خطای رایج مربوط به شیر برقی‌ها:

• E22: اتصال کوتاه در مدار شیر برقی کلاچ حرکت به جلو (Forward Clutch Solenoid)

• E23: اتصال کوتاه در مدار شیر برقی کلاچ حرکت به عقب (Reverse Clutch Solenoid)

• E24, E25, E26, E27: اتصال کوتاه در مدارهای شیر برقی دنده‌های 1 تا 4.

• E32 تا E37: قطعی در مدارهای شیر برقی کلاچ‌ها (مشابه موارد بالا).

• علائم عملکردی خرابی:

• ضربه شدید هنگام تعویض دنده (تقّه زدن): شایع‌ترین علامت خرابی.

• تاخیر زیاد در درگیر شدن دنده: به خصوص در شروع حرکت از حالت خلاص.

• عدم درگیر شدن یک یا چند دنده: دستگاه در یک دنده خاص حرکت نمی‌کند.

• لغزش گیربکس (گاز هرز خوردن): شیر برقی نمی‌تواند فشار کافی برای درگیر نگه داشتن کلاچ را تامین کند.

• داغ شدن بیش از حد روغن گیربکس: به دلیل لغزش مداوم کلاچ‌ها.

۵. نکات مهم در هنگام تعویض و خرید

1. عیب‌یابی دقیق: قبل از تعویض شیر برقی، حتماً از یک تعمیرکار ماهر بخواهید تا سیم‌کشی مربوط به آن شیر را از کنترلر تا خود شیر بررسی کند. گاهی مشکل از قطعی سیم یا اتصال ضعیف در سوکت‌هاست، نه خود شیر.
2. تست مقاومت: مقاومت الکتریکی (اُهم) شیر برقی سالم باید در یک محدوده مشخص باشد (معمولاً بین 20 تا 40 اهم، که باید به دفترچه راهنمای تعمیرات مراجعه کرد). مقاومت صفر (اتصال کوتاه) یا بی‌نهایت (قطعی) نشان‌دهنده خرابی قطعی است.
3. کالیبراسیون: پس از تعویض شیر برقی ECMV، در بسیاری از موارد نیاز به کالیبراسیون مجدد گیربکس با استفاده از ابزار دیاگ کوماتسو یا از طریق پنل مانیتور است. این کار باعث می‌شود کنترلر با مشخصات شیر جدید هماهنگ شده و تعویض دنده‌ها دوباره نرم شود. انجام ندادن کالیبراسیون ممکن است باعث آسیب به گیربکس شود.سنولوید گیربکس لودر کوماتسو WA470-3
4. کیفیت قطعه:

• اورجینال کوماتسو: بهترین کیفیت و اطمینان، اما گران‌ترین گزینه.
• افترمارکت معتبر: برندهایی مانند Bosch Rexroth (که گاهی سازنده اصلی برای کوماتسو است) یا سایر برندهای معتبر اروپایی/آمریکایی کیفیت بالایی دارند.
• چینی/ترکی: قیمت بسیار پایین‌تری دارند اما دقت عملکرد و طول عمر آن‌ها تضمین شده نیست و ممکن است به سرعت باعث بازگشت مشکل شوند.سنولوید گیربکس لودر کوماتسو WA470-3

توصیه نهایی:

با توجه به حساسیت فوق‌العاده بالای این قطعات و نقش آن‌ها در سلامت گیربکس چند صد میلیونی لودر، قویاً توصیه می‌شود از قطعات اورجینال یا افترمارکت با بالاترین کیفیت استفاده کنید و کار تعویض و کالیبراسیون را به یک متخصص مجرب بسپارید.